16 Nisan Dünya Ses Sıhhati Günü’nde ses sıhhati, ses hijyeni ve ses estetiği ile ilgili bilgi veren KBB Hastalıkları ve Baş ve Boyun Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Zeynep Alkan, ses problemlerinin belirtileri ve tedavi sistemlerini anlattı. Prof. Dr. Alkan, “Nezle, grip, reflü, alerji üzere hastalıklar, yanlış kullanım nedeniyle oluşan, ses meseleleri geçicidir ve tedavi edilebilir. Temel sorun ses kısıklığını diğer sebeplere bağlayıp önemli olabilecek hastalık teşhisini geciktirmektir. Bu nedenle 15 günden uzun süren ses kısıklığında kesinlikle tabibe başvurulmalıdır” dedi.
Her yıl 16 Nisan’da tüm dünyada Kulak, burun, boğaz, baş ve boyun cerrahları ve öbür ses sıhhat çalışanları tarafından kutlanan Dünya Ses Günü’nde ses sıhhatinin ehemmiyeti ile ilgili konuşan Kulak Burun Boğaz Hastalıkları ve Baş ve Boyun Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Zeynep Alkan, ses sıhhati, ses hijyeni ve ses estetiğiyle ilgili dikkat cazip açıklamalarda bulundu. Süreksiz ve kalıcı ses problemleri ve bunların belirtileri ve tedavi usullerini anlattı.
İrtibatta insanın en hoş mücevherinin sesi olduğunu tabir eden Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi KBB Hastalıkları ve Baş ve Boyun Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Alkan, kelamlarına şöyle devam etti: “Sesimiz kendimizi, hislerimizi tabir etmekte karşımızdaki kişiyi ikna etmekte çok değerlidir. Sesimiz berbat olduğunda ise kendimize itimadımız azalır, içimize kapanırız. Bununla birlikte, meskende çocuklarımızla olan iletişimimizden, meslek hayatımıza kadar sesimiz son derece kıymetli. Bu nedenle kişinin en kıymetli mücevheri sesidir.”
KALICI SES SIKINTILARINA NEDEN OLABİLİYOR
Kişinin, hayatı boyunca sesle ilgili kimi problemlerle karşılaşabileceğini kaydeden Prof. Dr. Zeynep Alkan, bu duruma neden olabilecek etkenlerle ilgili şunları anlattı: “Bunların başında teneffüs yolu enfeksiyonları geliyor. Nezle, grip üzere rahatsızlıklarda larenjit dediğimiz ses teli iltihabı nedeniyle ses daha kalın çıkar. Üst teneffüs yolundaki ödem, enfeksiyon geçtiğinde ses meseleleri da resen kaybolur. Fakat bazen de tedavi edemediğimiz kalıcı ses sıkıntıları olabiliyor. Bunların başında da sesin yanlış kullanımına bağlı olan problemler geliyor. Ayrıyeten, nodüller, halk ortasında ses teli eti olarak bilinen polipler, sulkus dediğimiz doğuştan gelen ses teli üzerindeki yarıklar ya da ses teli felçleri üzere gırtlağa bağlı problemler da ses meselelerine neden olabiliyor. Hatta yalnızca gırtlakta olan problemler değil, tiroit bezi ameliyatları, tiroit bezindeki kitleler, beyindeki yahut uzunluğundaki problemler da ses teline giden hududu etkileyerek sesin kalitesini bozabilir” tabirlerini kullandı.
Akciğerler hastalıklarının da ses problemlerine yol açan faktörler ortasında yer aldığını söyleyen Prof. Dr. Zeynep Alkan, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Akciğerler hastalıkları da ses problemlerine yol açan faktörler ortasında yer alabilir. Astım üzere kronik akciğer hastalığı olanların da sesi berbat çıkabilir. Zira ses yalnızca gırtlaktan çıkmıyor. Sesin temel oluşumundaki güç kaynağı akciğerlerdir. Bu yüzden de daima ‘diyaframınızı kullanarak karın nefesi alın’ diyoruz.
SESTE CIZIRTI VE KISILMAYA DİKKAT
Ses bozukluğu belirtileri ile ilgili bilgi veren Prof. Dr. Alkan, “Hastalar ‘sesimde bir cızırtı, boğukluk, kısılma var’ şikayetleriyle geliyor. Bu durumu ekseriyetle etrafındakiler fark
edebiliyor. Bu durumda stroposkop dediğimiz, dalgalanmayı gösteren aygıtlar ya da ses tahlili dediğimiz sesin frekansını ve şiddetini ölçen ekipmanlar yardımıyla ses muayenesi yapılıyor. Böylelikle hastanın eski konforlu sesini, konforsuz hale getiren sıkıntıların neler olduğu ortaya çıkıyor. Bezen de ses telleri olağan olmasına rağmen, kişinin sesini yanlış kullanmasına bağlı olarak sesi berbat çıkabiliyor. Bu noktada, sesin davranışını öğrenip, ona nazaran bir yol izliyoruz. Bazen ses terapisti de tedavi sürecine dahil olabiliyor” diye konuştu.
SES HİJYENİ İÇİN İÇİN BOL SU İÇİN
Ses hijyeninin sağlanmasının değerine dikkat çeken Prof. Dr. Alkan, “Ses hijyeni, sesi pak kullanma, sese âlâ gelen besinlerle beslenme, sese ziyanlı olan kimyasal iritanlar ki bunların içerisinde en çok bilinen sigaradan uzak durma ile sağlanabilir. Tıpkı formda etraf kirliliği, uygun olmayan çalışma ortamlarında sesi kullanmaya çalışmak da olumsuz etkenler ortasında yer alır. Temel değerli bahis ise, gerçek su kullanımı. İçerisinde su olan, çay, kahve, meyve suyu üzere sıvılar hiçbir halde suyun yerine geçmez. Bununla birlikte tüketilen midede sorun yaratabilecek besinlerin da ses sıhhatine tesir edeceği unutulmalıdır.” diye konuştu.
SES ESTETİĞİNİ SAĞLAMAK MÜMKÜN
“Elbisenin, kişinin bedenine oturması üzere sesin de kişinin cinsiyetine, mesleğine, yaşına uyması gerekiyor. Bazen bu uyumsuzluk olduğunda ses estetiği dediğimiz, ses inceltme, ses kalınlaştırma üzere ameliyatlar yapılıyor” diyen Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi KBB Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Zeynep Alkan, ses estetiği ameliyatları ile ilgili şu bilgileri verdi:
“Ses telleri dışarıdan rastgele bir kesi olmadan, ağız içerisinden girilerek soğuk ameliyat sistemleri ya da lazer dediğimiz çeşitli sıcak enstrümanlarla ameliyat edilir. Bir öbür yol, içeriden değil dışarıdan uzunluğuna yapılan bir kesiyle ses telinin oturduğu gırtlağa ulaşmak. Burada ses telinin yapıştığı kıkırdağın serbestleştirilmesiyle, ses telinin uzunluğunun kısaltılması ya da uzatılması süreçleri yapılır.”
Kaynak: Demirören Haber Ajansı