Proje kapsamında, bulguları prestijiyle tespiti güç bir rahatsızlık olan kalp yetersizliğinin erken tanısı ve tedavisi hedefleniyor.
Mersin Üniversitesi, AstraZeneca’nın şartsız takviyesiyle, yapay zekâ teknolojisinin kalp yetersizliğinin erken teşhisinde kullanılacağı yenilikçi bir teşhis protokolünü başlatıyor. Buna nazaran, 2021 yılında rastgele bir nedenle Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’ne başvuran 45 yaş üzerindeki hastalara ilişkin 20 binin üzerinde röntgen sonucu, hastalara ait şahsî bilgilerden arındırılmış olarak, yapay zekâ tabanlı bir platformda tahlil edilecek. Tahliller sonucunda kalp yetersizliği açısından kuşkulu görülen röntgen sonuçları Mersin Üniversitesi Hastanesi tarafından tespit edilecek. Elde edilecek datalar kalp yetersizliği teşhis kriterleri çerçevesinde Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Kısmı tarafından pahalandırılacak ve daha ileri tetkiklerin gerekli görüldüğü hastalar kesin teşhis için hastaneye çağırılacak.
Yapay zekâ tabanlı proje kalp yetersizliği hastalarının erken teşhisi ve tedavisini amaçlıyor
Bahisle ilgili açıklamalarda bulunan Mersin Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Çamsarı ve Kardiyoloji A.B.D. öğretim üyesi Prof. Dr. Ahmet Çelik şunları söyledi: “Kalp yetersizliği hastalarının yüzde 85’inin röntgenlerinde kalp yetersizliğine ilişkin akciğer ve kalp bulgularının bulunduğunu biliyoruz. Geçmişe dönük bu tarama yoluyla, kalp yetersizliği tanısı konmamış bir hastayı erken teşhis etmemiz ve tedaviye erken başlamamız mümkün olacak. Bu projede hedeflediğimiz en büyük başarımız, erken tedavi imkânıyla hastaların ömür kalitesini yükseltmek ve ömürlerinin uzamasını sağlamak olacak. Öteki taraftan bu projede kalp yetersizliği hastalarının erken devirde teşhis edilmesi sayesinde kalp yetersizliği nedenli hastaneye yatışlarda azalma da sağlanabilecektir. Bilindiği üzere kalp yetersizliği hastalarının tedavisinde hastaneye yatış en büyük maliyeti oluşturmaktadır.2,7 Projemiz, ülkemizde ve hatta dünyada kalp yetersizliği kuşkusu taşıyan ve teşhis konmamış olan hastaların erken teşhisinde yapay zekânın kullanıldığı birinci projelerden biri olacak. Projemize ait birinci sonuçları 2021’in ikinci çeyreği içerisinde görmeyi hedefliyoruz. İstenilen sonuçlara ulaşması durumunda projeyi ulusal çapta yaygınlaştırmayı ve çekilen her akciğer röntgeninde uygulamayı amaçlıyoruz.”
Türkiye genç nüfusuna karşın kalp yetersizliği yaygınlığında Batı ülkelerinin önünde9
Kalp performansının azalması nedeniyle kalbin doku ve organlara gerekli ve kâfi kanı gönderememesi sonucu ortaya çıkan kalp yetersizliği, Türkiye’de ve dünyada kıymetli bir sıhhat sorunu olmayı sürdürüyor.9 Hipertansiyon, şeker hastalığı, obezite, kalp damar hastalığı, kronik akciğer hastalığı, kronik böbrek yetmezliği, kalp kapak hastalığı, kalp ritim bozuklukları, kalp kası hastalığı yahut doğumsal kalp hastalığı kalp yetersizliğine taban hazırlayan durumlar ortasında yer alıyor.1,2,4 Amerikan Kalp Birliği, 2030 yılına kadar kalp yetersizliğinde yüzde 46 oranında bir artış yaşanacağını öngörüyor.9 Framingham Kalp Çalışması’na nazaran, 40 yaş sonrası ömür uzunluğu kalp yetersizliği gelişme riski yüzde 20 olarak hesaplanıyor. Bu da 40 yaşı aşkın bireylerin beşte birinde kalp yetersizliği gelişebileceği manasına geliyor.8,9 Türk Kardiyoloji Derneği tarafından yürütülen HAPPY çalışmasına nazaran Türkiye’de 1,5 milyonun üzerinde kalp yetersizliği olgusu bulunuyor. Çalışmada Türkiye’de 35 yaş üzeri erişkin popülasyonda aşikâr kalp yetersizliği yaygınlığı oranının yüzde 2,9 olduğu da belirtiliyor.2 Türkiye’nin daha genç bir nüfusa sahip olmasına karşın bu sayının, Batı toplumlarına kıyasla daha yüksek olması dikkat çekiyor.9
“Kalp yetersizliği geliştirme potansiyeli yüksek bir nüfusa sahibiz”
Kalp Yetersizliği belirtilerinin birçoklarının ayırt edici olmadığını hatırlatan Mersin Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Çamsarı, “Sınırlı tanısal kıymet taşıdığından kalp yetersizliği tanısı koymak epey güçleşebiliyor.7 Ülkemizde teşhis konulamamış, şimdi belirtileri ortaya çıkmamış (asemptomatik sol ventrikül disfonksiyonu bulunan) kalp yetersizliği sıklığı yüzde 4,8’dir.2 Bu da kalp yetersizliği gelişme potansiyeli yüksek bir nüfusa sahip olduğumuzu gösteriyor. Ortalama kalp yetersizliği yaşı Batı ülkelerinde 70 iken, ülkemizde yaklaşık 10 yıl daha erken kalp yetersizliği ile karşılaşılıyor.3,9 Kalp yetersizliği, 65 yaş üzeri hastalarda en sık ve giderek artan hastaneye yatış nedenidir. Kalp yetersizliğinin ismi korkutucu olmasa da sağ kalım oranları bağırsak, göğüs ve prostat kanserinden daha kötüdür5,6” diye ekledi.
Yapay zekâ tabanlı taramayla akciğer kanseri ve tüberkülozun erken teşhisi de mümkün olabilir
Proje kapsamında röntgen manzaralarının geriye dönük tahlilini yapacak olan yapay zekâ tabanlı platform AstraZeneca’nın Gelişmekte olan Pazarlar Sıhhat İnovasyon Merkezleri Programı kapsamında iş birliği yaptığı, yapay zekâ tahlilleri tedarikçisi Qure.AI tarafından sağlanacak. Datalar, Mersin Üniversitesi tarafından şahsî bilgilerden arındırılmış olarak yapay zekâ platformuna gönderilecek. Kalp yetersizliği ile ilgili bulguların saptanmasının yanı sıra, röntgen manzaralarının taramasında yapay zekâ tarafından tespit edilebilen 29 farklı parametreye (akciğer nodülü, tüberküloz, COVID-19, vb.) daha bakılacak. Böylelikle yapay zekâ, akciğer kanseri ve tüberküloz üzere farklı hastalıkların tespitinde de faydalı olabilecek.
Yeni kuşak teknolojilerle sıhhat uzmanlığını buluşturan bir proje
Projeyle ilgili açıklamalarda bulunan AstraZeneca Türkiye Ülke Lideri Ecz. Serkan Barış şunları söyledi: “Kalp yetersizliği kliniği ortaya çıkmış olgu kümesinde, erken teşhis, hastalığın ciddiyetinin ortaya konması ve buna nazaran oluşturulacak tedavi planının yakın takip altında uygulanması, ömür kalitesinin düzeltilmesi, hastane yatışlarının azaltılması, ölümlerin engellenmesi ve maliyetlerin düşürülmesi açısından ehemmiyet arz ediyor. Toplumda kalp yetersizliği gelişimini engellemenin ve ileri olgularda hayat müddetini uzatıp hayat kalitesini yükseltmenin, toplumun bu hastalık konusunda bilinçlendirilmesinin yanı sıra sıhhat bölümündeki verimli iş birlikleriyle mümkün olabileceğine inanıyoruz. Bu bağlamda 2020 yılı itibariyle ülkemizde en çok proje uygulayan kurumlar ortasında birinci sıralarda yer alan Mersin Üniversitesi’ne yeni jenerasyon teknolojilerle sıhhat uzmanlığını buluşturan bir projede şartsız dayanak sağlamaktan memnunluk duyuyoruz.”
Hibya Haber Ajansı
