Dünyada ve ülkemizde mevt nedenleri ortasında birinci sırada yer alan kalp hastalıkları yenidoğanlarda ve bebeklerde de daha fazla teşhis alıyor. O denli ki günümüzde yaklaşık her 100 bebekten biri doğuştan kalp hastalığı ile dünyaya geliyor. Gelişen teşhis, tedavi ve izlem metodları sayesinde gebelikte ve doğar doğmaz kalp hastalığına yanlışsız teşhis ve yaklaşım imkanı artıyor. Acıbadem Bakırköy Hastanesi Çocuk Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Canan Ayabakan, ülkemizde doğuştan kalp hastalıklarının dünya genelindekine emsal sıklıkta görüldüğünü belirterek “Genetik faktörler, gebelikte geçirilen kimi enfeksiyonlar, sigara, ilaç kullanımı, gebelikte maruz kalınan toksik hususlar ve annenin kronik hastalıkları doğuştan kalp hastalığına neden olabilecek faktörler ortasında yer alır. Hastalık bazen hafiftir, çabucak bulgu vermez ve çocuk büyüyünce belirtiler ortaya çıkabilir. Bazen de doğar doğmaz belirtiler gösterir. Bu nedenle bilhassa yenidoğanlarda yani doğduktan sonraki birinci 4 hafta içinde ve bebeklerde kalp ve damar hastalıklarına karşı ailelerin çok dikkatli olmaları gerekir” diyor. Çocuk Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Canan Ayabakan, yenidoğanlarda ve bebeklerde kalp hastalıklarına işaret eden belirtileri anlattı; değerli ihtarlar ve tekliflerde bulundu.
Morarma
Morarma, bedenin düşük oksijenli kan ile beslendiğini gösterir. Lisanda, ağız içinde, dudaklarda ve tırnaklarda mor renk değişikliğinin görülmesi kalp hastalığına işaret edebilir. Morarma bebek ağladığında belirginleşebileceği üzere daima ve ağlamazken de olabilir. Lakin bu morarmayı bebek üşüdüğünde dudaklarında ve tırnaklarında izlenen morarmadan ayırt etmek gerekir. Burada çoklukla ayırt edici olan, lisanda ve ağız içinde morluk olmasıdır ve bu durumun üşümekten değil, kalp hastalığından olma ihtimali yüksektir.
Süratli nefes alıp verme
Morarma dışında bebeğin süratli nefes alıp vermesi kalp hastalığına işaret edebilir. Nefesinin sıklığı uykuda yahut sakinken daha uygun fark edilebildiği için ebeveynlerin bebeklerini uyurken gözlemlemeleri, olağandışı bir durumda kesinlikle çocuk kardiyoloğuna başvurmaları kıymetlidir.
Çok terleme
Yenidoğanlarda ve bebeklerde doğuştan kalp hastalığının değerli olduğuna işaret eden belirtilerden biri de çok terlemedir. Ortamın ısısı olağan olmasına karşın, yenidoğanın ve bebeğin anneyi yahut biberonu emerken terlemesi; yorularak emmeyi yarıda bırakması, bu nedenle tam doyamadığı için uykusuz kalması ve huzursuz olması, gereğince kilo alamaması, sık hastalanması (özellikle zatürre yahut bronşit geçirmesi) kalp hastalığı için değerli belirtiler olabilir. Bu bulgulardan biri yahut birkaçı varsa bebeğin bir çocuk kardiyoloğu tarafından kıymetlendirilmesi gerekir.
Tedavide vakit kritik ehemmiyet taşıyor!
Doğuştan kalp hastalıklarının birçoklarının tedavisinin ameliyatla yapıldığını ve vakit kaybedilmemesinin kritik değer taşıdığını vurgulayan Çocuk Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Canan Ayabakan “Genellikle düzeltici ameliyatların mümkün olan en erken vakitte yapılması tercih edilir. Ama kimi karmaşık hastalıklar etaplı operasyonlar gerektirir. Kritik hastalıklarda vakit çok değerlidir ve doğumdan sonra kısa müddette müdahale edilmezse hasta kaybedilebilir. Bu durumda yapılacak müdahaleyi süratle planlamak ve sürece kadar geçen müddette bebeği en düzgün şartta tutmak için bebeğin doğmadan evvel teşhis almış olması vakit kazandırır. Erken yenidoğan periyodunda kateter prosedürüyle yapılan kimi balon/stent teşebbüsleri de bebeği sonraki etaplara hazırlar. Kimi kalp hastalıklarında ise tedavi ameliyata gerek olmadan kateter prosedürüyle uygulanabilir” diyor.
Hibya Haber Ajansı
