Balık, karides, kalamar, istiridye, yengeç, ıstakoz, midye üzere deniz eserleri sağlıklı bir beyin, kalp ve bağışıklık sistemini destekleyen protein, omega-3 yağ asitleri, B12, demir, çinko, magnezyum bakımından zengindirler. Bununla birlikte deniz eserleri en yaygın besin alerjenlerinden biridir ve kirletici unsurlar ve ağır metaller içerebilirler ve çok tüketildiklerinde sıhhat sorunlarına neden olabilirler.
Ağır metal birikimi
Kabuklu deniz canlıları ve bilhassa taban balıkları yaşadıkları etraftan kaynaklı olarak yüksek oranda civa yahut kadmiyum üzere ağır metaller içerebilirler. Deniz eserlerinin çok tüketimi sonucu bu ağır metallerin bedende birikimi organ hasarına ve işitme ve konuşma zorlukları, uyum eksikliği, kas güçsüzlüğü üzere sıhhat problemlerine yol açabilir. Çocuklar bu nörolojik toksinlere karşı çok daha hassastırlar. Çocuklarda ağır metallerin birikimi gelişimsel gecikmelere, görme sorunlarına, uyum eksikliğine ve bozulmuş işitme ve konuşmaya neden olabilir. Bununla birlikte hamilelik devrinde de kabuklu deniz eserlerinin ve civa içeriği yüksek balıkların tüketimi bebekte bilişte, motor yeteneklerinde, konuşma ve lisan gelişiminde sorunlara neden olabilir.
İyot zehirlenmesi
Çok az besin doğal olarak iyot içermesine karşın deniz eserleri düzgün birer iyot kaynağıdır. Deniz eserlerinin çok tüketimi tolere edilebilir üst alım düzeyinin aşılmasına ve iyot zehirlenmesine neden olabilir. İyot zehirlenmesinin semptomları, alınan iyot ölçüsüne bağlı olarak hafifçe şiddetliye değişir. İyot zehirlenmesinin hafif semptomları ishal, ağızda yanma hissi, mide bulantısı, kusma; önemli semptomları ise teneffüs yollarının şişmesi, siyanoz, zayıf nabız ve komadır.
Besin kaynaklı hastalık
Deniz eserleri yaşadıkları ortam nedeniyle bakteri, virüs yahut parazitlerden kaynaklı besin zehirlenmelerine neden olabilirler. Birebir vakitte yanlış depolama ve pişirme süreçleri besin zehirlenmeleri riskini artırır. Bu besinler fazla ölçüde tüketildiğinde bakteri, virüs yahut parazitlere maruziyet artacağından önemli sıhhat sorunları gelişebilir.
Alerjik tepkiler
Kabuklu deniz eserleri alerjisi en sık rastlanan besin alerjilerinden biridir. Kabuklu deniz eserleri alerjisi genel olarak yetişkinlikte gelişir, fakat çocuklukta da ortaya çıkabilir. Kusma ve ishal, mide ağrısı ve krampları, boğazın, lisanın yahut dudakların şişmesi, kurdeşen, nefes darlığı alerjik tepki belirtileridir. Kabuklu deniz eserlerinin çok tüketimi alerjisi olan bireylerde, acil tedavi gerektiren ömrü tehdit eden bir anafilaktik şoka neden olabilir.
Deniz eserleri ne kadar tüketilmelidir?
FDA, yetişkinlerin haftada iki defa 85–140 gram düşük cıvalı balık yemelerini önermektedir. Somon, uskumru, sardalya ve alabalık omega-3 içeriği yüksek ve civa ile kirlenme mümkünlüğü düşük olan balıklardandır. Haftada yediğiniz kabuklu deniz eserleri ölçüsü buna eşitse yahut daha azsa sorun teşkil etmez. Gebe bayanların ve çocukların cıva içeren deniz eserleri alımlarını haftada en fazla iki sefer ile sınırlamaları önerilir.
Kaynak: Bültenler
