Enfeksiyon hastalıkları insan sıhhati için büyük tehdit oluşturuyor
İSTANBUL – 2020 datalarına nazaran alt teneffüs yolu enfeksiyonları dünyanın ölümcül bulaşıcı hastalığı olarak görülüyor. Alt teneffüs yolu enfeksiyonları tüm dünyada ölümlerin dördüncü en sık nedeni olduğu belirtiliyor. Türkiye Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği hususla alakalı farkındalığı arttırmak için online toplantı düzenledi. Toplantıda enfeksiyon kaynaklı ölümlerin dünya genelinde azaltılması için koronavirüs enfeksiyonu, hastane enfeksiyonu, HIV enfeksiyonu üzere değerli bilgiler paylaşıldı.
EKMUD, ülkemizde enfeksiyon hastalıkları konusunda farkındalığı artırmak, koronavirüs ve alanları ile ilgili pek çok mevzuyu tartışıp, yenilikleri bilim insanlarıyla paylaşmak hedefiyle 20-23 Mayıs’ta 9. Türkiye EKMUD Memleketler arası Bilimsel Platformu’nu düzenledi. Bilimsel platformda farklı 45 oturumda 192 alanında uzman tabip vazife aldı. Düzenlenen basın toplantısında enfeksiyon kaynaklı ölümlerin dünya genelinde azaltılması için koronavirüs enfeksiyonu, hayat uzunluğu bağışıklama ve aşılar, hastane enfeksiyonu, HIV enfeksiyonu, diyabetik ayak enfeksiyonu, sepsis enfeksiyonu ve invaziv mantar enfeksiyonları üzere bahisler hakkında kıymetli bilgiler paylaşıldı.
Türkiye Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği Lideri Prof. Dr. Canan Ağalar, “Türkiye Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği 2006 yılında kurulmuş, bin 176 uzman üyesi, 476 araştırma vazifelisi, 169 ilgili kol üyesi olan bir uzmanlık derneğidir. Koronavirüs pandemisi nedeniyle bir yılı aşkın müddettir eğitimleri online sürdürüyoruz. Bu devirde bizim takip ettiğimiz (HIV, Hepatit B, Hepatit C, Diyabetik yarası olan gibi) pek çok hasta kümesinin takiplerinde aksamalar oldu. Bu periyotta eğitim alan araştırma vazifelileri koronavirüs dışı olayları yeteri kadar göremedi. Bu eksikleri online eğitimler ile tamamlamaya çalışıyoruz. 2020 yılından beri bu maksatla bir kongre, 2 akademi ve 67 online toplantı düzenledik. enfeksiyon hastalıkları idaresi başlıklı 5 farklı kurs düzenledik. Kongrede 45 oturumda 192 uzman doktorumuz misyon aldı” dedi.
“Salgının tüm dünyada denetim altına alınabilmesi için aşı çok değerli bir öncelik”
EKMUD Lider Yardımcısı Prof. Dr. İrfan Şencan ise, “Koronavirüs hakkında toplumu bilgilendirecek, farkında olmayı artıracak, tartışılacak istikametleri ortaya koymak üzere söylenecek her şey söylendi. Biz kongremizde ilgili alan uzmanlarının bilimsel kıymetlendirme ve tartışmalarının sonunda toplum ile paylaşılması faydalı olabilecek mevzuları paylaşmayı istiyoruz. Hastalığın denetimli seyredebilmesi için bulaşıcılığı azaltacak maske kullanımı, yakın temastan kaçınma ve genel hijyen kuralarına dikkat etmeliyiz. Salgının ülkemizde denetim altına alınabilmesi için koruyuculuk oranları farklılıklar içerse bile mevcut koronavirüs aşılarından hangisini bulursak aşımızı yaptırmalıyız. Salgının dünyada denetim altına alınabilmesi için varyantlara da tesirli olacak biçimde ve toplumun tüm kısımlarına uygulanabilecek tesirli aşı geliştirme çalışmalarının sürdürülmesi, aşıların tüm ülkelere ve tüm insanlara yaygın ulaşabilecek formda çalışılması gerekir. Bunun dışında farklı hastalıklarımızın da takibini eksik etmememiz gerekiyor” diye konuştu.
“Doğumdan mevte kadar her insanın aşıya gereksinimi var”
Prof. Dr. Meltem Taşbakan ve Sayman Uzm. Dr. Süha Şen, “Bağışıklama enfeksiyon hastalıklarından korunmada pak sudan sonra en tesirli metodudur. Doğumdan vefata kadar her insanın aşıya muhtaçlığı vardır. Fakat erişkinlerde bağışıklama oranları ne yazık ki çocuklar kadar kâfi değildir. Erişkinler birçok enfeksiyon hastalığına çocuklar kadar hassas olmamakla birlikte erişkin hastalıkları daha ölümcül seyredebilmektedir. Çocukluk periyodunda yapılan aşıların devamı olarak erişkinlerde aşılama sürdürülmelidir. Erişkin yaş kümesine mahsus aşılamalarla birçok hastalıklardan korunmak mümkündür. Bu nedenle maksadımız ‘Yaşam Uzunluğu Bağışıklama Programı’nın uygulanmasıdır. Bu bağlamda ülkemizde 2016 yılında yayınlanan “Risk Kümesi Aşılamaları” genelgesi doğrultusunda çok sayıda 65 yaş üzerinde kişi ve risk kümesi aşılanmıştır. Amaç kitlenin tamamına ulaşabilmek için daima erişkin aşılamanın gündemde tutulmasının kıymetli olduğunu düşünmekteyiz” halinde konuştu.
“Sağlık bakımı alakalı enfeksiyonlar dünya genelinde değerli bir sorun”
Prof. Dr. Meltem İstek Uzman, “Sağlık bakımı bağlı enfeksiyonlar sıhhat hizmeti sunumu sırasında gelişen enfeksiyonlar olup daha evvelce hastane enfeksiyonları olarak adlandırılmaktaydılar. Sıhhat bakımı bağlı enfeksiyonlar yalnızca ülkemizde değil tüm dünya genelinde kıymetli bir sorun olup, mevt nedenleri sıralamasında birinci on içerisinde bulunmaktadırlar. Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ)’nün yaptığı bir araştırmada hastaneye yatan her 100 hastada hastane enfeksiyonu gelişme oranı gelir seviyesi yüksek ülkelerde 7 hasta, gelişmekte olan ülkelerde ise 10 hasta olduğunu bildirmiş olup, hastalık gelişen bu hastaların yüzde 10’nunda da mevt gözlendiğini belirtmişlerdir” sözlerini kullandı.
“Aşı ile HIV enfeksiyonun önlenmesi ile ilgili çalışmalar son süratle devam ediyor”
EKMUD evvelki Lideri Prof. Dr. Hürrem Bodur ve Üyesi Prof. Dr. Behice Kurtaran HIV enfeksiyonu hakkında şunları söyledi: “HIV enfeksiyonu teşhis aldığı 1980’li yıllardaki öldürücü, tedavinin pek de faydalı olmadığı ve çağın vebası imajından, 2000’li yıllardan sonra kullanıma giren tesirli tedavilerle sıyrılmayı başarırken, tahminen de dünyanın en uzun süren ve en çok can kayıplarından birine neden olan pandemi olma durumunu, bilhassa de gelişmekte olan ve düşük gelir seviyesine sahip ülkelerde sürdürmektedir. Sahra altı Afrika dünya üzerindeki olayların birçoklarına konut sahipliği yapmaktadır. Batı ve Kuzey Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri’nde yeni hadise sayısı giderek azalırken, Doğu Avrupa ve Türkiye’nin de içinde bulunduğu birtakım ülkelerde hadise sayısındaki artış devam etmektedir”.
“Diyabetin ayak komplikasyonu, dünyada her 30 saniyede bir ayak kaybına neden oluyor”
EKMUD Lideri Prof. Dr. Canan Ağalar ve Genel Sekreteri Prof. Dr. İsmail Yaşar Avcı ise şunları tabir etti: “Diyabetik ayak enfeksiyonları en önemli sıhhat problemleri ortasında yer almaktadır. Dünyada 450 milyondan fazla diyabetli bulunmaktadır. Bunların yüzde 90’ından fazlası da Tip II diyabet olup obezitenin artışına paralel olarak artmaya devam etmektedir. Türkiye 7 milyondan fazla diyabet hastası ile Avrupa’da diyabetin en sık görüldüğü ülkedir. Ülkemizde 1 milyon üzerinde diyabetik ayak yarası ve 500 bin diyabetik ayak enfeksiyonu bulunmaktadır. Diyabetin ayak komplikasyonu, dünyada her 30 saniyede bir ayak kaybına neden olmaktadır. Ülkemizde de yılda 12 bin civarında ampütasyon yapılmaktadır. Diyabet komplikasyonları nedeniyle yıllık 5 milyar TL civarında bir maliyet Toplumsal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanmaktadır”.
“Sepsis enfeksiyonu tüm dünyada önlenebilir ölümlerin bir numaralı nedenidir”
Doç. Dr. Yasemin Çağ, “Enfeksiyonlar sepsis ismi verilen ölümcül bir tabloya neden olabilirler. Sepsis, bedenin bir enfeksiyona verdiği çok yansıdır. Bedeninizin rastgele bir bölgesindeki enfeksiyon bir zincirleme tepkisi tetiklediğinde sepsis meydana gelir ve vaktinde tedavi edilmezse süratle doku hasarına, organ yetmezliğine ve vefata yol açabilir. Dünya çapında her yıl en az 11 milyon kişi sepsis nedeniyle ölmektedir. Lakin insanların çok azı sepsis hakkında hakikaten bilgi sahibidir. Sepsis erken teşhis edilir ve tedavi edilirse sepsise bağlı ölümlerin yaklaşık yarısı önlenebilmektedir. Sepsis tüm dünyada önlenebilir ölümlerin bir numaralı nedenidir. Bilhassa 65 yaş üstü yetişkinler ve diyabet, akciğer hastalığı, kanser ve böbrek hastalığı üzere kronik tıbbi rahatsızlıkları olan yahut bağışıklık sistemi bozuk olan şahıslar sepsis açısından daha yüksek risk altındadır. Sepsisin en önemli bulguları; yüksek kalp suratı, tansiyon düşüklüğü, ateş, titreme yahut beden sıcaklığının çok düşük olması, şuur bozukluğu, nefes darlığıdır. Sizde yahut sevdiklerinizde bu sayılan belirti ve bulgulardan birkaçı mevcutsa acil tıbbi yardım için bir sıhhat kuruluşuna başvurmanız hayat kurtarıcı olabilir” halinde konuştu.
“İnvaziv mantar tedavisinin çabucak başlanması hayat kurtarıcı olabilir”
Prof. Dr. Nurettin Erben ise, “İnvaziv mantar enfeksiyonları, bağışıklık sistemi zayıflamış bireylerde görülür. Bağışıklık sisteminin baskılandığı en ağır durum ‘nötrofil’ ismi verilen beyaz kan hücrelerinin kâfi olmadığında ortaya çıkar. Nötrofiller bedeninizin enfeksiyonlar ile savaşmasına yardımcı olur. Birtakım kanser tiplerinde yahut kimi hastalıkların tedavisi, nötrofil sayısının yetersiz olmasına neden olabilir. Bağışık sistemi ayrıyeten, kemik iliği nakli yahut organ nakli olan bireylerde de baskılanır. Bağışıklık sistemi zayıflamış şahıslarda hem mayalar hem de küfler, önemli invaziv mantar enfeksiyonlarına neden olur. Aspergillus, lösemi hastalarında en sık görülen küf kümesi mantardır ve kemoterapi alan lösemi hastalarının yaklaşık yüzde 10’unda görülmektedir. Sağlıklı bireylerde hastalık tablosu oluşturamayan Aspergillus, kanser hastalarında akciğerleri tutarak hastalık oluşturur” dedi.
Kaynak: İhlas Haber Ajansı / Furkan Serttaş
