Dünya mevt nedenleri sıralamasında 3. sırada yer alan KOAH, ülkemizde de vefat nedenleri sıralamasında 3. sırada yer almakta. Türkiye’de 3 milyon kişiyi pençesine alan, olay sayılarının yükselmesiyle birlikte risk kümesinde sayılan ve sigara tüketenlerin yakalanma bahtının 20 kat fazla olduğu KOAH hastalığı nedir? KOAH hastalığının belirtileri nelerdir?
KOAH NEDİR?
KOAH, Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı rahatsızlığının baş haflerinden oluşturulmuştur. Akciğerlerde yer alan bronş isimli keseciklerin misyonlarını yerine getirememesinden ötürü nefes almayı zorlaştıran bir rahatsızlıktır. Kronik bonşit ve amfizemin dahil olduğu hastalık kümesi yüzünden dünyada yılda 2.9 milyon kişi hayatını kaybetmektedir. KOAH rahatsızlığı ansızın ortaya çıkmaz, rahatsızlık kendini daha evvelden belirli etmeye başlar. Tütün tüketimi fazla olan bireylerde daha sık görülmektedir. Sigara içenlerin, içmeyenlere oranla yakalanma riski 20 kat fazladır.
KOAH BELİRTİLERİ NELERDİR?
Hırıltı
Nefes alırken, konuşurken seste çatallanma ve ak ciğerlerden gelen ses KOAH belirtilerindendir.
Nefes Darlığı ve Efor Sonrası Nefes Darlığı
Merdiven çıkarken ya da hareket ederken ortaya çıkar yavaş yavaş kendini belirli eder. İlerleyen safhalarda günlük kolay aktivitelerde bile nefes darlığı yaşanması mümkün hale gelir.
Göğüste Sıkışma Hissi
Göğüste baskı hissi başlarda kalp ve göğüs kafesinde kolay kasılmalar ve sıkışıklıklarla başlar. İlerlemesinin gerisinde uykudan kaldıracak kadar yük varmış hissi yaratır.
Balgam
Öksürük ve konuşma sırasında ağızda oluşan beyaz sümüksü yapı ekseriyetle sabah görülür. Sarı ve yeşil renkteyse teneffüs yollarında iltihabın da olduğunun belirtisidir.
Öksürük
KOAH’ın birinci belirtilerinden biri olan öksürük, hafif başlayıp ileride sık sık gözlemlenmeye başlar. Fazla sigara tüketimi yapan bireyler öksürük nedenini sigara olduğunu düşünür ve önemsemez bu durum hastalığın geç teşhis konmasına neden olur.
Halsizlik
Ak ciğerlerde yaşanan tahribat sonrası alınan oksijen bedenin gereksinimini karşılamamaktadır bunun sonucunda halsizlik hissi görülür.
KOAH HASTALIĞININ EVRELERİ NELERDİR?
Hafif KOAH: Yokuş yahut merdiven çıkma üzere efor gerektiren durumlarda nefes darlığı olarak gözlemlenen hafif koah evresi hastalığın başlangıç evresi olarak kabul edilir.
Orta KOAH: Günlük aktiviteler sırasında gözlemlenen nefes darlığı orta KOAH belirtisi olarak kabul edilir. Bu evrede hastalar gece uykusunda nefes darlığı çekmez.
Ağır KOAH: Halsizliğin yanı sıra nefes darlığı gece uykusunu bölecek kadar şiddetli olduğu, teneffüs yolu sorunlarının ve hırıltının yavaş yavaş gelişmesiyle birlikte hastaların kimi günlük aktivitelerini yapmakta zorlandığı evredir.
Çok Ağır KOAH: Hastalığın bu evresinde nefes almak hayli güçtür. Kişi oksijen yetersizliği nedeniyle yürümekte dahi zorlanır. Oksijen yetersizliğine bağlı öbür organlarda sorun görülebilir. Bu evrede hastaya oksijen dayanağı verilmeden hayatına devam edebilmesi fazla mümkün değildir.
KİMLER KOAH RİSKİ TAŞIR?
KOAH HASTALIĞINA NEDEN OLAN FAKTÖRLER
Sigara ve Tütün eseri tüketimi
Yaş
Hava Kirliliği
Duman ve Kimyasal Gaz soluma
Genetik
KOAH HASTALIĞI TEDAVİSİ NEDİR?
KOAH ilerleyen bir hastalık olup büsbütün tedavisi şuan için mümkün değildir lakin şiddeti azaltılabilir. Dikkatli davranılmaması ya da tedavi uygulanmaya başlanmaması durumunda çok süratli ilerleme gösterebilir. Hasta tütün ya da sigara tüketimi yapıyorsa hastalığa karşı en önemki adım sigaranın bırakılmasıdır. Hasta hava kirliliğine maruz kalmayacak bir ortamda olmalıdır.
