Korona virüsle gayrette Güney Afrika mutantı kaygısı
Tıbbi Genetik laboratuvarlarında çıkan sonuç sonrası akademisyenler uyardı:
“Güney Afrika mutant soyu evrimleşir ve toplumda baskın soy haline gelirse daha önemli bir düşmanla karşı karşıya kalmış olacağız”
“İngiltere soyunun yerini alırsa aşılamada zahmet yaşayabiliriz”
KOCAELİ – Kocaeli Üniversitesi Tıbbi Genetik laboratuvarlarında yapılan genetik haritalama çalışmalarında, PCR testlerinde İngiliz mutasyonlu çıkan korona virüs hadiselerinde aşıya karşı direnç gösteren Güney Afirika mutantı izlerine rastlanıldı. Araştırmayı yapan akademisyenler, Afrika mutantının yayılması durumunda aşı çalışmalarının sekteye uğrayarak hastalığın yayılımında çok daha sıkıntı bir periyoda girebileceği istikametinde ihtarlarda bulundu.
Kocaeli Üniversitesi Tıbbi Genetik Ana Bilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Hakan Savlı ve Doç. Dr. Naci Çine, genetik haritalarını çıkardığı İngiliz mutasyonlu korona virüs hastalarında, PCR testlerinde çıkmayan Güney Afrika mutasyonu belirledi. Aşıya karşı direnç gösterdiği belirlenen Güney Afrika mutantına karşı ikazlarda bulunan Prof. Dr. Hakan Savlı, PCR ile bakılan tahlil noktacıklarını genişletmek ve haritalama, dizi tahlili testlerini çok daha yüksek sayıya çıkarmaları gerektiğini söyledi. Savlı, aksi halde Güney Afrika mutantının İngiltere soyunun yerini alması halinde Türkiye’de aşı çalışmalarının sekteye uğrayabileceğini, hastalığın yayılımında bugünkünden çok daha güç bir periyoda girilebileceğine dikkat çekti.
“Beklediğimizin çok üzerinde mutasyon var”
Korona virüsün Türkiye’ye has bir varyant olup olmadığını izleyebilmek üzere çalışmalara başladıklarını söyleyen Kocaeli Üniversitesi Tıbbi Genetik Ana Bilim Kolu Lideri Prof. Dr. Hakan Savlı, “Gördüğümüz şu oldu; birkaç farklı soy var, Güney Afrika ve İngiliz soyu üzere. ve beklediğimizin çok üzerinde sayıda mutasyon var. Bu soylar içinde İngiliz mutasyon soyunun bir ucunda Güney Afrika mutantına ilişkin yapılar da görebiliyoruz. Hasebiyle virüs sandığımızdan daha süratli ve geniş bir halde evrimleşmeye başlamış. Bunun da korkutucu olan ve bize tasa veren yanları var” dedi.
“Afrika mutantı baskın soy haline gelirse meseleler büyüyebilir”
Tahlil sayıları yükseltilmezse oluşabilecek Türk mutasyonu kaçırılabilir
56 virüsün tahlilden 243 başka mutant soyu gözlemlediklerini söz eden Savlı, “Ülkemizde kuşkusuz öteki yapılmış tahliller de vardır. Lakin sayılarının çok yüksek olduğunu sanmıyorum. İngiltere’de şu ana kadar 400 binin üzerinde tahlil yapılmış durumda. Biz bu kullandığımız dizi tahlili ve haritalama sistemini çok daha yüksek sayıda yapmak zorundayız ve dinamik bir takip modeli oluşturmak zorundayız, çok merkezli bir formda. Aksi taktirde her an oluşabilecek bir Türk mutasyonunu da kaçırmış olacağız. ve artık virüsün yaşadığı topraklar daha çok burası üzere. Dünya’da önde gelen ülkelerden olduğumuz için. Evrimleşme de burada daha süratli olacak üzere. Bu halde devam edersek yeni mutantların, olumsuz sonuçların izlenebileceği yerlerden birisi haline gelebiliriz. İnşallah o denli olmaz” halinde konuştu.
“Güney Afrika soyu yayılması aşılamada ve teşhiste sıkıntı periyoda götürebilir”
Birkaç hastada PCR’da görülmeyen lakin dizi tahlilinde müspet olduğunu tespit edilen Güney Afrika soyuna ilişkin bulgulara erişmelerinin kendilerini endişelendirdiğini anlatan Savlı, kelamlarına şöyle devam etti:
“Eğer bu başat hale gelirse toplumda sandığımdan daha yağınsa ve giderek İngiltere soyunun yerini alırsa aşılamada zahmet yaşayabiliriz. Aşıladığımız insanlarda, aşının karşılığında zahmet oluşabilir ve hem teşhisinde hem de hastalığın yayılımında bugünkünden çok daha güç bir periyoda girebiliriz diye korkuyoruz. Umarım bu türlü bir şey olmaz. Umarım Güney Afrika mutantı baskın hale gelmez. Şu an toplumda yüksek oranda dolaşan bir mutasyon değildir. Her ne kadar hastalığın oranı düşerse evrimleşme ve mutasyon suratı da ona nazaran düşecektir. Aşıları mutasyonlara nazaran güncellemek ve yeni aşılar üretirken kendi silahlarımızı, kendi müdafaa sistemlerimizi genişletmek mümkün. Fakat vakte karşı yarışta olduğumuz için yeni gelen soy ve onun mutasyon suratına karşı mümkün olduğu kadar çabuk önlem almak, teşhiste ve aşılamada onun önünde olmak zorundayız. Hasebiyle bugün itibariyle biz Güney Afrika soyuna ilişkin çekincemizden bahsediyoruz. Bu 6 ay sonra daha olumlu yahut olumsuz bir mutasyon havuzundan konuşuyor olabileceğimiz manasına gelir”
“Virüsün seyrinin tespiti için gen taramaları şart”
Türkiye’de korona virüsün İngiliz mutant soyunun dominansı yaşandığına değinen Kocaeli Üniversitesi Tıbbi Genetik Ana Bilim Kısmı öğretim üyesi Doç. Dr. Naci Çine ise şu sözleri kullandı:
“Biz ülke olarak, soyları gen taramaları ile takip ederek bu salgının nereden nereye gittiğini eş vakitli izleme yeteneğine sahibiz. Dolaysıyla soy takibi yapmamız gerekiyor. Burada şu terminolojiyi değiştirelim istiyoruz; aslında ‘İngiltere mutasyonu, Güney Afrika mutasyonu’ diye bir şey yok. İngiltere soyu ve Güney Afrika soyları var. Bunlar evrimleşen korana virüs tipleri. Şu an vakalarımıza baktığımız vakit hem İngiliz, hem de Güney Afrika soyu içerisinde yeni mutasyon iştirakleri var. Yani Güney Afrika soyu içerisinde 20-25 tane mutasyon var ve kendisini şu an geliştiriyor. Biz bunları genetikçiler olarak görmek, izlemek ve takip etmek zorundayız. Çeşitli mutasyonlara odaklanmak kâfi değil. Bir soy içerisinde birden çok mutasyon var. Onların topluca taranması lazım. Gen taramalarının da kesinlikle toplumlarda belirli devirlerde yapmak zorundayız.
Kaynak: İhlas Haber Ajansı / GÜRCAN YILMAZ
