Sağlıklı bir olağanlaşma süreci için bireylerin kendilerine ve başka insanlara vakit tanımaları gerektiğini belirten Uzman Klinik Psikolog Davet Beyaz, bu devirde ruhsal dayanak alınabileceğini söyledi. Olağanlaşma süreci boyunca imkanlar nispetinde bireylerin sağlıklı bir hayat usulü sürdürmeleri, toplumsal etkileşimlerini arttırmaları ve zihinsel sıhhatlerini muhafazalarının değerli olduğunu kaydeden Beyaz, olağanlaşma sürecinde 4 adım olduğuna dikkat çekti.
Uzman Klinik Psikolog Davet Beyaz, afetler üzere geniş kitleleri etkileyen travmalar sonrasında olağanlaşmaya ait değerlendirmede bulundu.
Normalleşme süreci herkes için farklı işleyebilir
Olağanlaşma denilen kavramın tarifini yapan Uzman Klinik Psikolog Davet Beyaz, “Normalleşme, bir kriz yahut felaket sonrasında oluşan şiddetli şartların azalıp bireylerin yaşadığı acı, kayıp ve travmanın tesirinden kurtulmaya başladığı olağan hayata dönüş sürecini söz eder. Bu süreç, rastgele bir kriz yahut felaket sonrasında yaşanır ve insanların olağan hayatlarına geri dönmelerine yardımcı olur. Lakin olağanlaşma süreci, herkes için tıpkı biçimde işlemeyebilir ve bireylerin olağanlaşma süreci farklılık gösterebilir.” dedi.
Yaşanan acının kabul edilmesi ve hislerin tabir edilmesi önemli
Kahramanmaraş merkezli zelzeleleri sonrasında yaşanan olayların da olağanlaşma sürecinin bir kesimi olduğunu kaydeden Uzman Klinik Psikolog Davet Beyaz, “Normalleşme sürecinde birinci olarak acı ve keder ile yüzleşme süreci yaşanır. Bireylerin yaşadığı kayıp ve acıyı kabul etmeleri, yaşadıkları hisleri söz etmeleri, yardım alabilecekleri bir dayanak sistemi kurabilmeleri epey değerlidir.” dedi.
Yeniden yapılanma sürecinde temel muhtaçlıklar karşılanmalı
Bu süreçle birlikte tekrar yapılanma sürecinin başladığını söz eden Uzman Klinik Psikolog Davet Beyaz, bu süreçte, barınma, paklık, su ve elektrik üzere temel gereksinimlerin sağlanması üzere adımların ruhsal birinci yardım olarak da görülebildiğini söyledi.
Normal hayat nizamına geçişte rutinler oluşturulmalı
Uzman Klinik Psikolog Davet Beyaz, son olarak, olağan hayat tertibine dönüş yapmak için günlük rutinlerin yine oluşturulmasının da epeyce ehemmiyet taşıdığını söyledi. Uzman Klinik Psikolog Davet Beyaz, “Bunu işe gitmek, okula gitmek, arkadaşlarla buluşmak üzere rutin aktiviteleri yine gerçekleştirmek olarak tabir edebiliriz. Ayrıyeten, Kahramanmaraş zelzelesi sonrası olağanlaşma sürecinde, bireylerin yaşadıkları travmadan kurtulabilmeleri için sağlıklı bir takviye sistemi, iş birliği ve dayanışmanın kurulabilmesi de elzemdir.” diye konuştu
Psikolojik dayanak olağanlaşma sürecinde önemli
Sağlıklı bir olağanlaşma süreci için bireylerin kendilerine ve öbür insanlara vakit tanımaları ve profesyonel yardım almaları gerekebileceğini kaydeden Uzman Klinik Psikolog Davet Beyaz, “Psikolojik takviye, olağanlaşma sürecinin sağlıklı bir formda ilerlemesi için epeyce değerlidir. Ayrıyeten olağanlaşma süreci boyunca, imkanlar nispetinde bireylerin sağlıklı bir ömür stili sürdürmeleri, toplumsal etkileşimlerini arttırmaları, zihinsel sıhhatlerini müdafaaları kıymetlidir.” tavsiyesinde bulundu.
Yas süreci herkeste farklılık gösteriyor
Yas sürecinin ekseriyetle ferdi ve ferdî bir tecrübe olduğunu ve herkes için farklılık gösterdiğini vurgulayan Uzman Klinik Psikolog Davet Beyaz, “Bazı beşerler daha süratli toparlanırken, kimileri için daha uzun bir vakit gerekebilir. Bu nedenle Kahramanmaraş sarsıntısı sonrasında hala yas tutulması olağan olarak kabul edilebilir. Lakin, bu süreçte insanların gereksinim duydukları dayanak ve yardımı almaları da son derece değerlidir. Acılarını paylaşabilecekleri, hislerini söz edebilecekleri, inançlı bir ortamda konuşabilecekleri terapi yahut takviye kümelerine katılmaları önerilebilir.” dedi.
Yasta 40 gün herkes için kâfi olmayabilir
Ayrıyeten toplumda da yas sürecine hürmet gösterilmesi ve insanların hislerine hürmet duyulmasının kıymetli olduğunu vurgulayan Uzman Klinik Psikolog Davet Beyaz, “Kahramanmaraş zelzeleleri sonrası yaşanan yas süreci, insanların yaşadıkları kayıplar ve sarsıntının yarattığı travma ile ilgilidir. Her insanın yas süreci farklı olabilir ve yas tutma süreci vakitle azalmakla birlikte, büsbütün sona ermesi uzun sürebilir. 40 gün, birtakım beşerler için kâfi bir müddet olabilirken, kimileri içinse daha fazla vakte muhtaçlık duyulabilir.” ikazında bulundu.
Normalleşmede 4 adıma dikkat!
Afetler sonrası olağanlaşma sürecinin ve bu sürecin hakikat yönetilmesinin de çok değerli olduğunu vurgulayan Uzman Klinik Psikolog Davet Beyaz, afet sonrası olağanlaşma sürecinin daha sağlıklı bir biçimde olmasına yardımcı olacak adımları sıraladı:
- Güvenli bir ortamın oluşturulması: Evvela, afet sonrası olağanlaşma sürecinde itimat duygusu değerlidir. Acil durumlarla başa çıkmak için gerekli önlemlerin alınması ve insanların inançta hissedebilecek bir ortamın tesis edilmesi kıymetlidir.
- Temel gereksinimlerin karşılanması: Afet sonrası olağanlaşma sürecinde insanların temel gereksinimleri; barınma, yiyecek, su ve sıhhat hizmetleri karşılanmalıdır.
- Psikolojik yardımın sağlanması: Afetler, insanların ruhsal sıhhatlerini morallerini de tesirler. Bu nedenle, olağanlaşma sürecinde insanların ruhsal dayanak almalarına yardımcı olunmalıdır. Bu dayanak, insanların afet sonrası yaşadıkları gerilim, korku ve mutsuzluk-umutsuzluk üzere duygusal zorluklarla başa çıkmalarına yardımcı olacaktır.
- Toplumsal bağların güçlendirilmesi: Afet sonrası olağanlaşma sürecinde, toplumsal bağlar da güçlendirilmelidir. Beşerler ortasında dayanışma, iş birliği ve yardımlaşma sağlanmalıdır.
Uzman Klinik Psikolog Davet Beyaz, bu adımların afet sonrası olağanlaşma sürecinin sağlıklı bir biçimde yönetilmesine yardımcı olabileceğini söyledi. Beyaz, “Ancak olağanlaşma süreci her vakit kolay değildir ve farklı afetlerin farklı zorlukları vardır. Bu nedenle, olağanlaşma sürecinde hem kişisel manada hem de yönetimsel olarak insanların gereksinimlerine uygun özel tedbirler alınması da gerekebilir.” ikazında bulundu.
İLGİLİ HABERLER
