Yaz aylarında sıcaklıkların artmasıyla birlikte ciltteki damarlarda genişleme olduğunu belirten Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. İhsan Alur, “Bu durum da esasen varis hastalığına bağlı olarak genişlemiş toplardamarlarda daha fazla kan birikmesine ve kan dolanımının yavaşlamasına neden olur. Bu da varislerde yanma, kaşıntı, bacakta huzursuzluk hissi üzere yakınmaların artmasıyla sonuçlanır” dedi.
İSÜ Medical Park Gaziosmanpaşa Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Op. Dr. İhsan Alur, yaz aylarında artan varis şikayetlerine dikkat çekerek ihtarlarda bulundu.
Varisin ne olduğu ve neden oluştuğuna değinen Op. Dr. Alur, “Toplardamarların içinde kanın kalbe yanlışsız tek istikamette hareketini sağlayan ve kanın ayaklara gerçek geri kaçışını önleyen kapakçıklar bulunur. Çeşitli nedenlerle hasar gören bu kapakçıklar, artık fonksiyonunu yerine getiremediğinden kanın bacaklarda toplanmasına neden olur ve varis ortaya çıkar. Varis, bacak toplardamarlarının kırmızı, mavi yahut mor renge dönüşerek genişlemesi, uzaması ve kıvrımlı hale gelmesidir” diye konuştu.
İLERİ EVRELERDE BACAĞIN İÇ TARAFINDA YARALAR GÖRÜLÜR
Varisin farklı evrelerinin olduğunu tabir eden Op. Dr. İhsan Alur, “Kılcal varis, 1-3 mm çapında ince damar genişlemeleridir; bu varisler en erken evrede olsalar bile tarif olarak varis kabul edilirler. Bir sonraki evre, 4 mm çapının üzerindeki damar genişlemeleridir ve gerçek varislerin görüldüğü 2. evre olarak isimlendirilir. Hastalığın ileri evrelerinde bacakta şişlik, ciltte kahverengi-siyah değişiklikler ve ekseriyetle ayak bileğinin iç tarafında yaralar görülür” halinde konuştu.
MUTLAKA TEDAVİ EDİLMELİ
Varis tedavi edilmezse hastalığın Kronik Venöz Yetmezlik (KVY) ismi verilen daha önemli bir hastalığa ilerleyebileceğini söyleyen Op. Dr. Alur, bu durumun vakit geçtikçe berbatlaşan ağrı, şişlik, huzursuzluk ve bacak yorgunluğu, deri hasarı ve daha önemli hadiselerde ise yara üzere belirtilerle sonuçlanabileceğini belirtti.
KUAFÖR, BERBER, ÖĞRETMEN, HEMŞİRE VE POLİSLERDE DAHA FAZLA
Varisi olduğu halde tedavi edilmeyen bireylerin belirtileri ve bulguları vakit içerisinde ilerledikçe, KVY hastalığı için daha büyük risk altına girdiklerini vurgulayan Op. Dr. İhsan Alur, “KVY rastgele bir yaşta ortaya çıkabilir, lakin ileri yaş için bir risk faktörüdür. Bayanlarda erkeklerden daha sık görülmektedir. Gebe bayanlarda, erken periyotta değişen hormonal istikrar nedeni ile varis görülme eğilimi fazladır. Doğum sonrası birkaç ay içinde bu varisler sıklıkla düzelebilmektedir. Öğretmen, hemşire, polis ve garson üzere uzun mühlet ayakta durmayı gerektiren işi olan bireylerde daha yaygın olma eğilimindedir. Uzun mühlet oturarak çalışmak daha az olsa da risk taşımaktadır. Variste ailesel bir yatkınlık kelam bahsidir ve hastaların değerli bir kısmında aile bireylerinde de varis vardır” sözlerini kullandı.
AĞRI VE ŞİŞME OLABİLİR
Varisin ne çeşit şikayetlere yol açabileceğinden de bahseden Op. Dr. İhsan Alur, şu bilgileri paylaştı:
“Kılcal varisler genelde imaj bozukluğu dışında bir yakınmaya yol açmazlar. Bilhassa çapı 3-4 mm üzerinde olan varislerde, manzara bozukluğuna ek besbelli yakınmalar başlar. Uzun mühlet ayakta kalma sonrası bacakta ağrı, şişme, hassasiyet ve yük hissi oluşabilir. Hastalar bacakta daima bir sızlama olduğunu ve dinlenseler de geçmediğini tabir ederler. Bu yakınmalar günün sonuna hakikat çok daha bariz hale gelir. Geç periyot varis hastalarında bilhassa ayak bileği iç tarafında şişme ve siyaha yakın renk değişikliği başlar. Bu alan kaşıntılıdır ve yara açılabilir. Bu yaralar tipik olarak geniş, lakin derin olmayan yaralardır. Tabanları canlı kırmızıdır. Tedavisi çok güç olan bu yaraların kapanması için uzun süren pansumanlar gereklidir ve tedavi hayat boyunca devam edebilir.”
GÜNLÜK HAYATI OLUMSUZ ETKİLEYEBİLİR
Varis hastalığının bireyin günlük hayatındaki aktivitelerini de olumsuz etkileyebileceğini belirten Op. Dr. İhsan Alur, “Varis hastalığı bacak ağrısı, bacakta şişlik, ödem, yanma ve kramp üzere belirtilere neden olarak bireylerin günlük hayatını olumsuz etkileyebilir, iş ömründe zorluklara neden olabilir. Ayrıyeten kozmetik ve psiko-sosyal istikametten kişinin mutsuz olmasına ve özgüven eksikliğine yol açabilir. Bilhassa bayan hastalarda yaz aylarında etek giyememe, bacaklardaki varislerin öbürleri tarafından fark edilme algısı, ‘herkes bacaklarımdaki varisleri görüyor’ niyeti rahatsız edici seviyelerde olabilir” açıklamasında bulundu.
VARİS ÇORABI GİYELEREK VARİS GELİŞİMİ AZALTILABİLİR
Günümüzde varis hastalığını yahut venöz yetmezliğini yüzde 100 engellemeye yarayan tesirli bir önleyici metot bulunmadığını lisana getiren Op. Dr. İhsan Alur, “Çünkü varis hastalığı genetik kökeni olduğu varsayım edilen ve çevresel koşulların (örneğin ayakta fazla durmayı gerektiren meslekler, bayan hastalarda hamilelik gibi) tetiklediği bir hastalıktır. Bu yüzden bilhassa çevresel etmenleri azaltarak yahut mümkünse ortadan kaldırarak hastalığın gidişini yavaşlatabiliriz. Mesela, varis çorabı giyilebilir, varis ilaçları kullanılarak damar duvarı güçlendirilebilir, bacak kaslarını güçlendiren hafif antrenmanlar yapılabilir” dedi.
AĞRISIZ VE İĞNESİZ TEŞHİS MÜMKÜN
Varis tedavisin nasıl teşhis edildiğine dair bilgi veren Op. Dr. İhsan Alur, “Günümüzde en sık kullanılan formül renkli doppler ultrasonografidir. Bu usul ile gözle görülemeyen derin toplardamarlar incelenebilmekte, kapak yetersizliği değerlendirilebilmektedir. Bu usul ağrısız olup, iğne kullanılmamaktadır” biçiminde konuştu.
SICAKLIKLARIN TESİRİYLE CİLTTEKİ DAMARLAR GENİŞLER
Yaz aylarında sıcaklıkların artmasıyla ciltteki damarlarda genişleme (vazodilatasyon) olduğunun altını çizen Op. Dr. İhsan Alur, “Bu durumda zati varis hastalığına bağlı olarak genişlemiş toplardamarlarda daha fazla kan birikmesine (staz) ve kan sirkülasyonunun yavaşlamasına neden olur. Bu da varislerde yanma, kaşıntı, bacakta huzursuzluk hissi üzere yakınmaların artması ile sonuçlanır” diye konuştu.
ÜÇ BAŞKA TEDAVİ SEÇENEĞİ VAR
Op. Dr. İhsan Alur, tedavi seçenekleriyle ilgili şunları söyledi:
“Eğer varisiniz olduğunu düşünüyorsanız, gecikmeden bir kalp ve damar cerrahını görmeniz değerlidir. Unutmayın, tedavi edilmediği takdirde varis, vakitle artan ve tedavi etmesi daha güç olabilen kronik venöz yetmezlik hastalığına (KVY) ilerleyebilir.
Op. Dr. İhsan Alur, varis ve KVY için tedavi seçeneklerinin cerrahi tedavi (açık yöntem) ve kapalı tekniklerle varisli damarın ablasyonu (Endovenöz ablasyon), skleroterapi (köpük tedavisi) olduğunu söz etti.
TEDAVİ HASTALARIN GÜNEŞLENECEĞİ TARİHE GELMEMELİ
Varis tedavisi için belirlenmiş kesin bir vakit diliminin olmadığına da dikkat çeken Op. Dr. İhsan Alur, “Ancak bilhassa skleroterapinin (köpük tedavisi) yaz aylarında hastanın tatile gideceği, güneşleneceği vakit dilimine denk gelmemesine dikkat edilmesi gerekir. Zira ciltteki kılcal varislerin skleroterapi (köpük tedavisi) ile yok edildikten sonra güneşte kalması ve varisleri olduğu bölgelere güneş ışınlarının fazla temas etmesi, ciltte renk değişikliğine pigmentasyona ve lokal tepkilere sebebiyet verebilir” diyerek kelamlarını noktaladı.
