Bayan üreme organlarını ilgilendiren tüm kanserler halk ortasında rahim kanseri olarak isimlendirilir. Gerçekte bayan genitalyasının farklı organlarının kanserlerine farklı isimler verilir ve seyirleri ile tedavileri birbirinden hayli farklı olabilir. Rahmin içini döşeyen endometrium katmanından meydana gelen kanserlere ‘’endometrial kanser’’ ismi verilir. Gelişmiş ülkelerde en sık görülen kanser tipi olduğundan Rahim kanseri denildiğinde birinci olarak akla bu kanser çeşidi gelir. Şayet kanser rahmi vajinaya bağlayan boyun halindeki kısımda yani rahim ağzı hücrelerinde meydana geldiyse ‘’serviks kanseri’’ (Rahim Ağzı Kanseri) olarak isimlendirilir. Az gelişmiş ülkelerde en sık rastlanan jinekolojik kanser tipi budur. Rahim kanserlerinin çoğunluğunu endometrial kanserler oluşturmaktadır. Daha az görülmekle birlikte yumurtalıklardan, vajinadan, tüplerden ya da vulva denen dış genital bölgeden kaynaklanan kanserler de görülebilir.
Bu yazıda bayan üreme organının en sık görülen kanseri olan ve genel olarak rahim kanserti olarak bilinen endometrium kanserinden bahsedeceğiz.
Endometrium katmanı, rahmin iç yüzeyini oluşturan ve sistemli halde kalınlaşıp menstruasyon (adet) kanaması halinde dökülen özel hücre katmanıdır. Endometriumun kalınlaşması döllenmiş yumurta hücresinin rahim içerisine yerleşmesi ve gebeliğin sürdürülebilmesi için gereklidir. Endometrium hücrelerinin değişikliğe uğrayıp, olağandışı bir formda bölünüp çoğalması ile bu bölgede tümör dokuları meydana gelir. Bu makûs huylu tümör dokuları uterusun içini döşeyen katmanda gelişerek endometrium kanserine yol açar.
Rahim Kanseri Belirtileri Nelerdir ?
Rahim kanseri gelişen hastaların çoğunluğunu menopoz periyodundaki bayanlar oluşturmaktadır. En sık görülen rahim kanseri belirtisi vajinal kanamalardır. Kanama, erken devirde karşılaşılan bir şikayettir. Menopoz sonrası kanama, iki adet periyodu ortası kanama, adet müddetinin uzaması ve olağandışı vajinal kanama üzere belirtilerin görülmesi durumunda erken teşhis konulabilmesi açısından bir doktora başvurulması epey değerlidir. Vajinal kanamanın yanı sıra;
Olağandışı vajinal akıntı,
Pelvik bölgede ağrı yahut basınç hissi,
Karında şişkinlik,
Cinsel bağlantı sırasında ağrı,
Sebepsiz kilo kaybı,
Genital bölgede kitle üzere bulgular da rahim kanseri belirtileri ortasındadır.
Risk Faktörleri Nelerdir ?
Rahim kanseri riskini artıran en kıymetli neden yüksek östrojen hormonuna maruz kalmaktır. Yüksek östrojene maruz kalınan durumlara bakacak olursak;
Menstrüasyon yani adet devrinin erken yaşta başlaması ve menopoza geç yaşta girilmesi, östrojen hormonuna daha fazla maruz kalınmasına yol açarak rahim kanseri riskini artırabilmektedir. Bunun dışında;
Dışarıdan östrojen desteği,
Nulliparite yani hiç doğum yapmamış olmak ve kısırlık,
Ovülasyon düzensizliği, Polikistik Over Sendromu (PCOS)
Tamoksifen tedavisi,
Obezite yahut şişmanlık,
-Şeker hastalığı (Diyabet),
-Bazı over tümörleri,
Hipertansiyon,
Tiroid hastalığı,
Lynch sendromu varlığı,
İleri yaş,
Menopoz sonrası hormon replasman tedavisi,
Ailede endometrial kanser varlığı üzere durumlar rahim kanseri risk faktörleri ortasındadır.
Rahim Kanseri Tanısı Nasıl Konulur?
Rahim kanseri belirtilerinin bir yahut birkaçının görülmesi durumunda kesinlikle vakit kaybetmeden bir bayan hastalıkları ve doğum uzmanına danışılmalıdır. Kesin teşhisin konulabilmesi için öncelikle pelvik muayenenin, akabinde ise teşhisin netleştirilmesi için birtakım tetkiklerin yapılması gerekmektedir.
Histeroskopi: Bilhassa olağandışı vajinal kanamanın görüldüğü hastalarda kullanılan histeroskopi denilen görüntüleme tekniği, doktora rahim içerisine bakma imkanı verir. Fiber optik kameralı ince bir tüple, uterusun içi ve endometrium incelenir ve olağandışı kanamaya neyin sebep olduğu, endometrium kalınlığı ve rahim içinde rastgele bir kitlenin gelişip gelişmediği araştırılır. Gerektiği durumlarda biyopsi alınabilmektedir.
Endometrial Biyopsi: Rahim kanseri teşhisinin mutlaklaştırılması maksadıyla başvurulan en kıymetli yollardan biri olan endometrial biyopside rahim içi zarından doku örneği alınarak, mikroskop altında incelenir. Yapılan mikroskobik inceleme sonrasında kanserin hücre tipi ve yapısı üzere faktörler de saptanabilmektedir.
Dilatasyon ve küretaj (D&C): Alınan biyopsi ölçüsünün, kesin kanser tanısı koyabilmek için kâfi olmadığı durumlarda, rahim ağzının genişletilerek özel aletlerle rahim içi dokunun kazınması suretiyle örnek alınması süreci uygulanır.
Bunların dışında salin infüzyon sonografi (SİS), Ultrasonografi, Manyetik Rezonans (MR), Bilgisayarlı Tomografi üzere farklı formüller de rahim kanseri teşhisinde kullanılmaktadır.
Rahim Kanserinin Tedavisi Nedir ?
Rahim kanserinde tedaviye karar vermeden evvel, kanserin tipi, evresi, hastanın genel sıhhat durumu, yaşı, uygulanacak tedavinin mümkün yan tesirleri ve tedavinin doğurganlık üzerindeki tesirleri üzere birçok faktör göz önüne alınır. Cerrahi tedavi, kemoterapi, radyoterapi, hormon tedavisi üzere tedaviler kimi durumlarda tek başına, kimi durumlarda ise birleştirilerek uygulanabilmektedir.
Rahim kanserinden yahut öbür jinekolojik kanserlerden korunabilmek ve erken teşhisin sağlabilmesi açısından yılda en az bir sefer yapılan jinekolojik muayeneler hayati ehemmiyete sahiptir. Rahim kanseri belirtilerinin olduğu durumlarda da hastalığın ilerlememesi ve başarılı bir tedavi gerçekleştirilebilmesi için, kesinlikle vakit kaybetmeden bir bayan hastalıkları ve doğum uzmanına başvurulması gerekmektedir.
Hibya Haber Ajansı