Şizofreni, genç yaşta ortaya çıkan, fikir, duygudurum, algı ve davranıştaki bozuklukla kendini gösteren bir hastalıktır. Nedeni şimdi kesin olarak bilinmeyen bu hastalığa dikkat çekmek ve bu mevzudaki farkındalığı arttırmak maksadıyla 11 Nisan, tüm dünyada Dünya Şizofreni Günü olarak kabul edilir. Abdi İbrahim Otsuka da yürüttüğü çalışmalarla şizofreni başta olmak üzere birçok rahatsızlığa dikkat çekmek için ağır çaba veren kurumların başında geliyor.
AİO Medikal Yöneticiliği, 11 Nisan Dünya Şizofreni Günü’nde hastalıkla ilgili bilinmesi gerekenlere ve şizofreni hastalarının maruz kaldığı ötekileştirici lisana karşı “Öyle Söyleme!” hareketinin değerine dikkat çekti. Kişinin mesleksel, kişilerarası, akademik, öz bakım üzere gereksinimlerinde bozulmalara sebep olduğu için şizofreninin tıpkı vakitte bir toplum sıhhati sorunu olduğunu vurguladı.
Şizofreninin en yaygın belirtisi halisünasyonlardır. Sanrılar, duyulduğu sanılan sesler hastayı uç noktalara taşıyabilir. O denli ki hasta o seslerin gerçek olduğuna inanır, onlara karşılık verir, hatta dediklerini yapabilirler. Bu belirtiler, toplumda yer etmiş “damgalamalarla” birleşince hasta daha da izole olur. Ana nedeni biyolojik bozukluk olduğu için şizofreni hastalığının temel tedavisi ilaçlardır. Erken teşhis, gerçek ilaçlar ve etrafın takviyesiyle şizofreni hastalarının iyileşebilmeleri için koşuldur. İlaç kullanımı tertipli ve uzun vadeli olmalıdır.
Şizofrenide “stigmatizasyon (damgalama)” değerli bir husustur. Bu, “şizofreni” sözünün çağrıştırdığı fakat birçok da yanlış ya da abartılı olan inanışlardan (örneğin; “şizofreni hastaları saldırgan ve tehlikelidir”) kaynaklanan hastalara yönelik bir etiketlemeyi tanımlar. Bu damgalama ne yazık ki toplumun birden fazla bireyinde, hatta hasta yakınlarında, hastaların kendilerinde ve ruh sıhhati çalışanlarında bile var olabilmektedir. Bu damgalama evvel lisan kullanımında ortadan kaldırılmalıdır. Bu doğrultuda birinci yapılması gereken de hastalığa dair yanlışsız bilgileri edinmektir:
* Hastalık tedavi ediliyorsa saldırganlık riski çok azdır. Toplumdan dışlanmaları bu riski arttırır.
* Dünyadaki cinayetlerin tamamına yakını “akıllılar” tarafından işlenir. Bir mecnun tarafından öldürülme ihtimali 14 milyonda birdir.
* Sanılanın tersine şizofreni tedavi edilebilir bir hastalıktır.
* Sanılanın bilakis şizofreni hastaları, çok üretken insanlardır. Üretebilecekleri ortam yaratılması bu nedenle çok değerlidir. Nobel ödüllü matematikçi John Nash, sürrealizmin öncüsü ve çağdaş tiyatronun kurucularından Antonin Artaud, yüksek sıçrama gücüyle baleye yeni bir soluk getiren Vaslav Nijinski, sıradışı işleriyle resmi yine tanımlayan Louis Wain ve daha birçok isim buna eşsiz örnektir.
Hibya Haber Ajansı
